Kristiina Ruotsalo
Pankreatit nedir?
Pankreatit, pankreas iltihabının neden olduğu bir hastalıktır. Pankreas, mide ile ince bağırsak arasında yer alan küçük, etli bir organdır. Pankreasın sindirim ve kan şekeri seviyelerinin düzenlenmesi ile ilgili birçok işlevi vardır.
“Pankreatit, pankreas iltihabının neden olduğu bir hastalıktır.”
Kedide pankreatit teşhisi için rutin testler kullanılabilir mi?
Tam Kan Sayımı ve Biyokimya Profili gibi rutin kan testleri (bakınız: “Tam Kan Sayımı” ve “Serum Biyokimyası“) genellikle çeşitli değişiklikleri ortaya çıkarır ancak bunlar pankreatite özgü değildir. Çoğu diğer organ sistemlerinin tutulumunu gösterir. Köpeklerde pankreatit teşhisinde küçük bir rolü olan serum amilaz ve serum lipaz adı verilen iki enzim, kedilerde pankreatit teşhisinde yararlı değildir.
Pankreasa özgü lipaz nedir?
Pankreasa özgü lipaz , yalnızca pankreasta üretilen bir lipaz şeklidir. Büyük oranda pankreasa özgüdür ve kan değerleri ancak pankreas iltihabı olduğunda yükselir.
Pankreasa özgü lipaz nasıl ölçülür? Hangi test gereklidir?
Pankreasa özgü lipaz, basitçe fPLI olarak bilinen Feline Pankreatik Lipaz İmmünoreaktivitesi adı verilen bir testle ölçülür . Test sadece basit bir kan testi gerektirir. Açlık testi tercih edilir, ancak testin doğruluğu için bu şart değildir.
Numunenin bir laboratuvara gönderilmesi gerekir mi?
Artık klinikte kullanılabilecek fPLI testinin bir versiyonu da vardır (SNAP fPL© IDEXX). Bu hızlı “hayvan” testi sadece birkaç dakika sürer ve pankreatitin evcil hayvanın hastalığının nedeni olup olmadığına dair bir fikir verir. İdeal olarak, gerçek bir fPLI değeri elde etmek için numune laboratuvara gönderilmelidir. Bu, pankreatit tanısını doğrulamaya yardımcı olacak ve ayrıca tedavi başladıktan sonra evcil hayvanın durumunu izlemek için kullanılabilecek bir başlangıç noktası veya temel çizgi sağlayacaktır.
“Bu hızlı “evcil hayvan” testi, sadece birkaç dakika sürer ve pankreatitin evcil hayvanın hastalığının nedeni olup olmadığına dair bir fikir verir.”
fPLI testi ne kadar güvenilirdir?
Çalışmalar, fPLI testinin orta ila şiddetli pankreatitli kedilerde pankreatit teşhisi için oldukça güvenilir olduğunu göstermiştir. Hafif hastalığı olan kedilerin güvenilir bir şekilde teşhis edilmesi daha zordur. Bununla birlikte, fPLI diğer tüm kan testlerinden daha güvenilirdir ve şu anda kedilerde pankreatit teşhisi için mevcut en iyi kan testi olarak kabul edilir.
fPLI, pankreatit tedavisi gören kedileri izlemek için kullanılabilir mi?
Evet. Pankreasa özgü lipaz, kandan çok hızlı bir şekilde temizlenir. Bu da tedaviye yanıt olarak pankreastaki değişiklikleri izlemek için fPLI’nin kullanılabileceği anlamına gelir. Kedinin durumundaki iyileşme ile birlikte hızla düşen bir fPLI değeri, tedaviye iyi bir yanıt verildiğini gösterir. Klinik içi test, pankreatit takibi için çok yönlü değildir ve numuneler laboratuvara gönderilmelidir.
“… fPLI, tedaviye yanıt olarak pankreastaki değişiklikleri izlemek için kullanılabilir.”
fPLI kullanılarak hangi kediler test edilmelidir?
fPLI testi aşağıdakiler için düşünülmelidir:
- Pankreatit ile uyumlu hastalık belirtileri olan kediler (uyuşukluk, iştahsızlık, kilo kaybı, kusma vb.).
- Karaciğer ve/veya bağırsak hastalığı olan kediler (genellikle kedide pankreatite eşlik eder).
- Yakın zamanda diyabet teşhis edilen ve hastalığı kontrol altına alınamayan kediler (bu kedilerde diyabetin kontrol edilmesini zorlaştıran etken altta yatan pankreatit olabilir).
Kaynak: https://vcahospitals.com/know-your-pet/pancreatic-lipase-immunoreactivity-in-cats
Anahtar Kelimeler: Kedilerde kronik böbrek yetmezliği, kedilerde böbrek yetmezliği, kedi ve böbrek yetmezliği, kedilerde fosforun önemi, kedi ve fosfor, kedilerde diyabet, kedi ve diyabet, diyabet ve kedi, kedilerde şeker hastalığı, kedi ve şeker hastalığı, şeker hastalığı ve diyabet, kedilerde kan şekeri, kedi ve kan şekeri, kedilerde yüksek kan şekeri, kedi ve yüksek kan şekeri, kedilerde pankreatitis, kedilerde pankreasa özgü lipaz
“Diyabetik Kedi” site yöneticisi
